Kuveyt, Irak ve Türkiye'nin 'Kalkınma Yolu'na tepki gösterdi

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Irak ziyareti sırasında imzalanan anlaşma Kuveyt'in hem Mübarek limanının bitişiğindeki Faw limanından başlatılması hem de ulusal, ekonomik ve ticari çıkarlara yönelik tehdit algısı nedeniyle tepki göstermesine neden oldu.

İlk olarak 2023 yılında duyurulan bin 200 kilometrelik çift hatlı demiryolu, bölgedeki ulaşımda devrim yaratacak bir proje. Yol boyunca yaklaşık 15 istasyonla yolcu ve yükleri Al Faw'dan Türkiye'deki Ovaköy'e taşıyacak. Irak hükümeti, yüksek hızlı trenlerin yolcuları 300 km/saat'e kadar hızlarda taşımasını öngörüyor. İtalyan danışmanlık şirketi Progetti Europa & Global'in (PEG) başlangıçta duyurduğu ön fizibilite çalışmasına göre, "Kalkınma Yolu" projesinin demiryolu bileşeni, başlangıçta yıllık 22 milyon ton dökme yük ve 3,5 milyon konteyner taşıma kapasitesine sahip olacak.

'DEVLETİN BAŞARISIZLIĞI'

Kuveyt'in 50 üyeli Ulusal Meclisinin üçte birinden fazlası imzaya ilişkin yorumda bulunarak, bunun kalkınma ve liman projelerine ilişkin hükümet politikalarının başarısızlığı olduğunu belirtti.

Mübarek limanındaki çalışmaların derhal tamamlanması ve Kuveyt'in çıkarları üzerindeki etkilerini araştırmak için komiteler kurulması da dahil olmak üzere ciddi eylem çağrısında bulundular.

Siyasi aktivist Bader Al-Najjar konuyla ilgili, "Mübarek limanı, devletin büyük projeleri yönetmedeki başarısızlığını ve uluslararası ve bölgesel ilişkileri yönetmedeki zayıflığını yansıtıyor. Büyük projeleri yönetmede başarısızlığı varsayarsak, bu, devlet kaynaklarını artırma konusunda samimiyetsiz bir hükümete sahip olduğumuz ve ekonomi, sürdürülebilirlik, kalkınma konusunda hiçbir vizyonumuz olmadığı anlamına gelir. Hükümetin bu tür ekonomik projeleri müzakere etme ve daha büyük müttefikler bulma becerisiyle ilgili sorununu yansıtıyor" dedi.

'ALT YAPI EKSİKLİĞİYLE IRAK'A YÖNELDİLER'

Ekonomist Muhammed Ramazan, anlaşmanın sadece bir mutabakat zaptı olduğunu, temelinin Irak ve Türkiye olduğunu, malların, enerjinin vs. Faw limanından Türkiye'ye, oradan da Avrupa'ya taşınması için bir demiryolu ve karayolu kurulmasına ilişkin olduğunu söyledi. Ramazan, "Kuveyt yeterli liman ve lojistik tesislerine sahip olsaydı bu projenin önemli bir parçası haline gelebilirdi ancak bu tür projeler için kullanılabilecek altyapı eksikliği nedeniyle Irak'a yöneldiler. Dev bir projenin kaybı, Kuveyt'in gelecekteki mali dayanıklılığının kaybıdır... Devletin yeterli cesarete sahip olması ve sadece sektörleri denetlemekle kalmayıp, onlara bizzat liderlik etmesi gerekir" ifadelerini kullandı.

Kuveyt Ekonomi Topluluğu üyesi Abdul Mohsen Al-Fakher, "Bilinen ekonomik fizibilite ne olursa olsun...Ülkeler her gün dev projelere imza atmadan büyük olamazlar...hedefler belirlemeyen bir devlet ayakta kalamaz" diye konuştu.

Milletvekili Abdul Wahab Al-Issa, "İpek Şehri" yasasının hazır olduğunu doğrulayan hükümet yetkilileriyle temasa geçtiğini, Parlamentonun yasayı onaylamak için yeniden toplanmasını beklediğini ve yasanın Nisan ayının başından itibaren 2024'ün ilk meclis döneminde öncelik sıralanmasını talep ettiğini söyledi.

TÜRKİYE GÜNEY LİMANI İÇİN BASKI YAPIYOR İDDİASI

Berlin merkezli bne Intellinews'e göre, Türkiye, 17 milyar dolara mal olan Hindistan-Orta Doğu-Avrupa ticaret koridoru projesini duyurmak  için  kullandığı geçen Eylül ayından bu yana Kalkınma Yolu'nun gelişimini hızlandırmak için baskı yapıyor. Güzergah Türkiye'yi tamamen kapatıyor.

Erdoğan, Yeni Delhi'deki G20 toplantısına eşlik eden gazetecilere "Türkiye'siz koridor olmaz. Doğudan batıya trafik için en uygun hattın Türkiye'den geçmesi gerekiyor" demişti.

Hindistan-Ortadoğu-Avrupa ticaret koridorunun nakliye ve demiryolu hatları BAE, Suudi Arabistan, Ürdün ve İsrail'den geçerek Yunanistan ve Avrupa'nın diğer noktalarına ulaşacak. Kalkınma Yolu gibi koridor da ticari sevkiyatlar açısından Süveyş Kanalı ile rekabet edebilir.

Bu arada İranlılar ve Ruslar Uluslararası Kuzey-Güney Koridorunu (INSTC) geliştirmeye çalışıyorlar   . Rusya, Güney Kafkasya, Orta Asya ve Avrupa'yı, Basra Körfezi ve Umman Denizi (Hint Okyanusu) üzerindeki İran limanları üzerinden Orta Doğu ve Hindistan'a bağlayan çok modlu ticaret yollarını kolaylaştırmak için tasarlandı.

Batıdaki yolları kesen Rusya'nın ticaret için alternatif bir ulaşım rotasına ihtiyacı var.  Carnegie Endowment için yaptığı değerlendirmede Smagin, yaptırımların etkilerinden kaçınmak açısından İran üzerinden Basra Körfezi ve Umman Denizi'ne (Hint Okyanusu) uzanan koridorun en güvenli seçenek gibi göründüğünü söylüyor.

patronlardunyasi.com