Çiftçiye makul fiyat ödenmezse bedelini tüketici öder

24 yıldır Edirne Keşan’da çiftçilik yapan Avukat Tolga Akalın, Türkiye’de coğrafi olarak farklılıklardan dolayı mayıs ayının üçüncü haftasında buğday hasadının başladığını ve ağustos ayına kadar devam ettiğini belirterek, “TMO, normalde mayısın ilk haftası bilemediniz ikinci haftası buğday alım fiyatlarını açıklardı. Ama hala açıklanmadı. Dünyada buğday, arpa ve ayçiçek fiyatlarında dolar bazında yüzde 38-40 gerileme var. Özellikle savaştan dolayı Ukrayna’daki çiftçilerin maliyet gözetmeksizi satış yapmak zorunda kaldılar. Geçtiğimiz yıl ton başına 6 bin 400+ bin lira yani 7 bin 400 lira fiyat verildi. Şu anda Adana’da, Hatay’da hasat başladı. Yakin zamanda Maraş, Osmaniye de hasata girecek. Tüccar ise 4 bin 500 liraya buğday alımı yapıyor“ diye durumu anlattı.

ÇİFTÇİ BATMA NOKTASINA GELİR

Geçen seneki fiyatlardan dolayı Türkiye’de buğday ekiminin arttığını ve çitfçinin kaçtığı buğday ekimine geri döndüğünü vurgulayan Akalın, “Düzgün bir fiyat oluştuğu için çiftçi geçen sene geri gelmişti. Ama bu sene maliyetler yükseldi. Çiftçi yüzde 50-60 oranında bir önceki yıla göre yüksek maliyetle tarımsal üretime girdi. Eğer çiftçinin beklentisi karşılanmazsa tarımsal alanda büyük bir ekonomik kriz oluşur. Bir çok çiftçi batma süreci yaşar. Çiftçiye pozitif ayrımcılık yapmazsanız bunun daha ağır bedelini önümüzdeki sene tüketici öder. Çiftçinin mağdur edilmemesi gerekiyor. Bu yapılırsa Türkiye’de üretim istikrarını yakalar, yapılmazsa çiftçi yeniden toprağa küser.”

Akalın çiftçinin iyi fiyat beklentisinin ise 11 lira +1.5 lira olduğunu sözlerine ekledi.

ÇİFTÇİNİN ENDİŞELİ BEKLEYİŞİ

Rakam konusundaki belirsiz nedeniyle tüccarın çiftçinin elinden ucuza ürün almaya çalıştığını kaydeden Antakya Ziraat Odası Başkanı Mehmet Muzaffer Okay da, “Aldığım bir duyuma göre bazı tüccarlar 4.5 TL'ye tarladan alma peşindeler. 2022'de bu buğdayı ton başına 6.500 artı 1.000 TL primle 7 bin 500 TL'den sattık. Her şeyin fiyatı katlandı ama kimin kime gücü yeterse. Olan bize oluyor” dedi. Okay, bir diğer sorunun ise depolama olduğunu aktardı. Hatay başta olmak üzere depoların depremde hasar gördüğünü kaydeden Okay, “Tarlada buğday var, hasat ediyoruz, ne yapacağımızı bilmiyoruz. Seçim sonrası fiyat açıklanması için çok geç” diye konuştu. .

Bu yıl tarlada verimin iyi olduğunu ve dekar başına 650 kilogram civarında bir mahsul beklediklerini anlatan Muzaffer Okay, fiyat beklentilerinin ise ton başına 10 bin 500 TL olduğunu aktardı. Maliyetlerinin yüzde 50'nin üzerinde arttığını ve çiftçinin yüksek maliyet ile ekim yaptığını anlatan Okay, tahıl koridoru anlaşması ile gelmesi  beklenen mahsulün de iç pazarda çiftçi açısından talep ve fiyat mağduriyeti yarattığını kaydetti.

TMO FİYAT VE DEPO İÇİN DEVREYE GİRMELİ

Buğdayda önemli bir üretim bölgesi olan Konya Kadınhanı Bölgesi Ziraat Odası Başkanı Arafa Soydan, fiyat nedeni ile üreticinin tedirgin olduğunu aktardı. Kendi bölgelerinde henüz hasadın başlamadığını ancak çiftçinin önünü görmek için fiyat beklediğini aktaran Soydan, “Bu sene vatandaşın beklentisi buğdayda ton başına 9-10 bin TL, arpada 7-8 bin TL. Bu ay sonuna kadar fiyatın açıklanması lazım. Afet bölgesinde depolar hasar gördü. Tüccar malı stoklayamaz ama alım yapıp başka bölgelere sevk edebilir. Ama TMO stok yapabilir. Burada TMO'nun devreye girmesi lazım. Bu sene bizim bölgede yağışlar çok iyi ama yer yer bölgelerde sel ve dolu felaketleri var. Dekar başına 500-600 kilo arasında ürün alınabilir” diye konuştu.

‘ZAMANI GELİNCE AÇIKLARIZ'

Bu yıl buğday için yüzde 5'lik artışla yaklaşık 21 milyon ton rekolte beklendiğini söyleyen Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişci, fiyat konusuna da değinerek, “2022 yılı fiyatımızı 5 Haziran'da açıkladık. Bu yıl da piyasa ve mevsimsel şartları da dikkate alarak inşallah gerektiğinde, gerekli zamanı, gereken fiyatı açıklıyor olacağız” dedi.  Bakan Kirişçi, sözlerini şöyle sürdürdü; "2022 yılında, bir önceki yıl 2250 lira olan buğdayı, 7 bin 450 liraya almıştık. 7 bin 450 liranın bin liralık kısmı Toprak Mahsulleri Ofisi'ne teslim edilen ürünler içindi. Piyasada da 6 bin 450 lirada buğday işlem görmüştü. Bu yıl da oturup bu hesaplamaları yapacağız. Bizler için üreticinin üretim maliyetleri ve refah seviyesi bu anlamda önemli olacak. Piyasa şartlarını da dikkate alacağız."

patronlardunyasi.com