Kalpazanlar 1'er 1'er götürüyor

"Taklit edilemez" denerek tedavüle sürülen YTL'ler sahteleri çarşı-pazarda cirit atıyor. Kalpazanların taklit ettiği paralar arasında madeni 1 YTL ile 20, 50 ve 100 YTL ilk sıraları alıyor ancak miktar olarak sahte madeni paraların daha çok olduğu gözleniyor. Kalpazanların madeni paralara ağırlık vermesinin, kağıt paralardaki hilelerin kolayca ayırdedilmesinden kaynaklandığı belirtiliyor. Sahte madeni paralar, daha çok nakit alışverişin yapıldığı minibüs, taksi, bakkal, fırın ve market gibi yerlerde dolaşıyor.

Sahte 50 ve 100 YTL'lerin bile taklit edilmesi ise vatandaşları tedirgin ediyor. Madeni 1 YTL'nin bile sahteleri ortalıkta cirit atarken, sahte paradan canı yanan minibüs ve taksiciler 100 YTL'lik paraları kabul etmemeye başladı. Banknotları kontrol ettiklerini ve sahtesini kolayca ayırdettiklerini anlatan minibüsçüler, "Madeni parada ise akşam mazotçuya gittiğimizde öğreniyoruz sahte olduğunu" diyor.

Madeni paralar kaldırılsın

Topkapı Minibüs Durağı İşletme Müdürü Okan Telatar, sahte para miktarının yüzde 20 civarında olduğunu kaydetti. Kendilerine gelen paralardan sahte olanları seçip attıklarını ancak buna rağmen bankaya gittiklerinde hergün 10-15 tane 1 YTL'nin banka tarafından sahte olduğu gerekçesiyle bloke edildiğini bildirdi. Sahte paraların şekil ve görünüşlerine göre 6-7 farklı kalıp tezgahında üretildiğini savunan Telatar, "Çok basit tezgahlarda üretiliyor olmalı. Kalıp işinden anlayan herkes yapabilir bunu. Bozuk para olduğu için zor ayırdediliyor. Bunun önüne geçmenin tek yolu bozuk paraların tedavülden kaldırılması, yerine kağıt para basılması. Çünkü kağıt paralar hemen anlaşıyor" dedi.

Sahte para yüzünden 3 bin YTL kaybetti

Bakkal ve marketlere toptan sakız satışı yapan Özel Karaca Kollektif Şirketi'nin plasiyeri Sinan Biroğlu ise, piyasada özellikle sahte 1 YTL'liklerin aşırı derecede görüldüğünü söyledi. Satış noktalarından aldıkları 40-50 YTL'nin en az 10 YTL'sinin sahte çıktığını öne süren Biroğlu, bugüne kadar elimize geçen sahte bozuk paranın 3-4 milyar lirayı bulduğunu söyledi. Sahte paradan çekinen taksi ve dolmuş şoförleri, ceplerinde bozuk paraları olsa bile, müşteri kaybetseler bile 50 ve 100 YTL kabul etmiyor. Taksici Yaşar Danyıldız, bu durumu şu sözlerle ifade ediyor:

"Güvenelim, güvenmeyelim kimseden 50 ve 100 YTL almıyoruz. 1 tane sahte 100'lük alsak, 4 günlük yevmiyemiz gitti demektir."

Bu özellikler yoksa paranız sahte demektir!

Sahte olmayan banknotların köşesinde rengi altın sarısından yeşile dönüşen mürekkep bulunuyor. Işığa doğru tutulduğunda, 5 YTL'de ay yıldız, diğerlerinde "TC" yazan gizli bir görüntü yer alıyor. Paranın arka yüzünde kesik gümüşi çizgilerden oluşan emniyet şeridi bulunuyor. Her banknotta büyüteçle okunabilen paranın tutarını gösteren bir mikro yazı var. Ön yüze parmakla dokunulduğunda kabartma baskı da hissediliyor. Banknot ışığa tutulduğunda görülebilen, Atatürk portresi ve paranın tutarını gösteren filigran bulunuyor. Banknotlarda ultraviyole ışık altında görülebilen kırmızı ve mavi renkte kılcal lifler, çeşitli desenler, ultraviyole ışık altında parlayan seri ve sıra numaraları gibi değişik güvenlik özellikleri de bulunuyor.

Sekiz ayda 5,2 milyon sahte YTL ele geçirildi

Emniyet birimlerinin, 2005 yılı başından bu yana 8 aylık sürede düzenlediği 898 operasyonda rekor sayıda sahte YTL ele geçirildi. Söz konusu dönemde bin 26 adet sahte 100 YTL, 74 bin 81 adet sahte 50 YTL, 59 bi