Beyaz yakalı ‘melek’lere vergi teşviği
Yıllık geliri 260 bin liranın üzerinde olan melek yatırımcıya %75-100 arasında vergi indirimi geliyor
26.11.2014 09:32
ABONE OL
Gelir vergisinden yüzde 75 ila yüzde 100 arasında indirim... Bu, Avrupa’da melek yatırımcıya sağlanan en yüksek teşvik, öyle ki en yakın rakip İngiltere’de bile indirim yüzde 30 seviyesinde. Teşviğin getirildiği son 2 yılda, 3 milyon TL’lik melek yatırım yapıldı ancak yeterli değil. Şimdi, beyaz yakalı yöneticiler de teşvik kapsamına alınıyor. Melek yatırımcılık sisteminin mimarlarından Hazine Müsteşarlığı Daire Başkanı Hakan Ertürk, teşviğin sadece gelir vergisi beyannamesi verenlerle sınırlı kalmasının bir sorun yarattığını söyleyerek, “Şimdi Meclis’te olan kanun kapsamında artık yıllık 260 bin TL üzeri maaş geliri olan beyaz yakalılara da beyanname verme zorunluluğu getiriliyor. Bu durumda artık beyaz yakalı melek yatırımcı da yatırımının yüzde 75 ila 100’ünü bu vergiden düşüp, gelirinden peşin kesilen vergiden iade alabilecek” bilgisini verdi.
Şirket Ortağım/Melek Yatırımcı Ağı Melek Yatırımcı-Girişimci Toplantısı'na katılan Hakan Ertürk'e teşvik konusunda pek çok soru geldi. Melek yatırımcı lisansı almak için tek koşul servet sahibi olmak değil, üst düzey yöneticiler de melek yatırımcı olabiliyor. Ancak bugünkü sistemde onlar gelir vergisi beyannamesi vermedikleri için yatırımı vergiden düşme imkanı bulamıyor. Tüm dünyada melek yatırım hızla artıyor. ABD'de 2013 yılında 300 bin melek yatırımcı 25 milyar dolar yatırım yaptı. Avrupa'da geçen yıl melekler tarafından yapılan yatırımın tutarı 5.5 milyar euro. Bu, bir önceki yıla göre yüzde 8'lik bir artışa karşılık geliyor. Avrupa'da halen 71 bin melek yatırımcı bulunuyor. Eski kıtada en çok melek yatırımcı ise İngiltere'de. Bu nedenle İngiltere'nin modelinin örnek alındığını anlatan Ertürk, Türkiye'de bugün 450 melek yatırımcı olduğunu, bunların 258'inin ise lisanslı olduğunu söyledi. Ertürk Türkiye'de meleklerin ortalama yatırım tutarının işlem başına 285 bin TL olduğunu kaydetti. Bu tutarın dünya ortalamasının üzerinde olduğunu ifade eden Ertürk, neden olarak da Türkiye'deki melek yatırımcıların henüz işin çok başındaki girişimlerden ziyade daha büyük şirketlere ilgi duymasını gösterdi.
Eğer teşvik alamadıysa ya korkudan ya da bilmemekten
Bugüne kadar Türkiye'de meleklerin toplam yatırım tutarının 40 milyon TL seviyesinde olduğu hesaplanıyor. Şubat 2013'te yasası çıkan Hazine teşviğine giren yatırım miktarı ise 3 milyon TL. Hazine Müsteşarlığı Daire Başkanı Ertürk, tutarın bu kadar sınırlı kalmasının en önemli nedeninin 'korku' olduğunu söyledi. Ertürk süreci şöyle anlattı: "Lisans alan melek yatırımcı, ağlar üzerinden girişimci arıyor. Anlaştığında Hazine devreye giriyor. Ancak burada çok sık yapılan bir hata var. O da yatırım yapılmadan önce bize gelinmesi gerektiğinin bilinmemesi. Biz bakıyoruz; yatırım mevzuata uygun mu? Yani sektörü teşvik kapsamında mı? Ortak olunan hisse yüzde 50'den düşük mü gibi... Yoksa yatırımın verimli ya da iyi bir yatırım olup olmadığına bakmıyoruz. Bize başvurulmamasının bir nedeni de korku. Bizim mevzuata uyup da reddettiğimiz bir başvuru yok, online başvuru yapılabiliyor ama yine de melekler süreci uzatır mı korkusu yaşıyor."
Yatırım süreci yaklaşık 14 haftada noktalanıyor
Melek yatırımcılık Türkiye'de yeni yeni tanınıyor. Hazine teşvikinden yararlanabilmek için gerekli bilgilerin yaygınlaştırılmasında melek yatırım ağlarının önemli etkisi olacak. Ertürk de bu görüşü savunarak, "Bazı melek yatırımcılar lisansı çerçeveletip duvarına asıyor, kullanmıyor ama ağa giren melekler yatırıma yönleniyor" dedi.
Türkiye'de bugün 10 melek yatırımcı ağı bulunuyor. Bunların 6'sı akredite durumda, 2'si ise sürecin tamamlanmasını bekliyor. Şirket Ortağım, Türkiye'deki en büyük melek yatırımcı ağlarından biri. Şirket Ortağım Melek Yatırımcı Ağı Başkanı Mehmet Buldurgan, 2014 içinde 4 şirkete yatırımı tamamladıklarını söyledi.
Buldurgan'ın verdiği bilgilere göre bu yıl Şirket Ortağım, toplam 1.3 milyon TL yatırıma aracılık etti. 2013'te kurduğu şirkete, iş dünyasının tanınmış isimlerini ortak yaptığını aktaran Buldurgan, "Herkese verdiğim, 'küçük olsun benim olsun deme' tavsiyesini kendim de uyguladım" sözleriyle anlattı bu süreci. Şirket Ortağım'ın Yönetim Kurulu Başkanlığı'nı Akın Kozanoğlu üstlenirken Ali Pandır, Sedef Korkmaz, Hasan Pehlivan, Dursun Akbulut ve Tunç Noyan da diğer hissedarlardan.
Akın Kozanoğlu, yatırım için kendilerine başvuran girişimcilerin en çok internet sitesini kullandığını söyledi. Girişimcilerin melek yatırım ağına ulaşma yolları daha sonra girişimcilik etkinliklerinde tanışma ve tanıdıklar yoluyla iletişim kurma şeklinde sıralanıyor. Şirket Ortağım'a ayda 30 ila 40 girişimci, 'yatırım' talebiyle başvuruyor. Başvuru sonucu yatırım kararı alınırsa, süreç toplantılar, analizler, fon toplama dahil yaklaşık 14 haftada noktalanıyor.
Yatırımı yaptık, peki nasıl çıkacağız?
Türkiye, melek yatırım teşviinin ardından yatırımlarda Avrupa'da 8'inci sıraya yükseldi. Ancak, gidilecek daha çok yol var. En önemli engellerden biri ise yatırımlardan çıkış stratejisinin kurgulanamaması. İşte melek yatırımcı ağlarının önemli bir işlevi de burada. Hazine Müsteşarlığı Daire Başkanı Ertürk, yatırım yapılırken çıkışın nasıl olacağının belirlenmesinin yatırım miktarlarının hızla artmasını beraberinde getireceğini söyledi. Akın Kozanoğlu, Şirket Ortağım olarak çıkış stratejisine büyük önem verdiklerini anlatırken, Türkiye Melek Yatırımcılar Derneği Başkanı Baybars Altuntaş da "Bir şirkete yatırım yapıldıktan sonra en az 3 yıl kalınması gerekiyor. 3 ile 7 yıl arasında şirketten çıkmanın fizibıl olduğu hesaplanmış. Türkiye'de henüz bir 'çıkış hikayesi' yok" dedi. Avrupa'daki melek yatırıcıları bir araya getiren EBAN'ın da Başkan Yardımcısı olan Altuntaş, "Melek yatırımcıların global melek yatırımcılarla yakın ilişkide olması önemli. Melek ağlarının asıl fonksiyonu çıkışta olacak. Şu anda çıkış stratejileri pek konuşulmuyor ama çok önemli" diye konuştu. AB'de melek yatırımcılık konusunda kurulan özel komisyonda yer aldığını bilgisini paylaşan Altuntaş, Portekiz örneğini anlattı: "Portekiz'de sistem tıkandı, baktılar yatırım yapan yok, akredite melek yatırım kadar otomatik fonlama getirdiler. Yani 50 bin dolar ben yatırıyorsam anında kamu idaresi de 50 bin dolar yatırım yaptı o girişime. Bu, yabancı melek yatırımcıları da cezbeden bir teşvik oldu." Bu noktada söze giren Hazine Müsteşarlığı Daire Başkanı Ertürk de Türkiye'deki sistemde de yabancı melek yatırımcı akredite olursa önünde teşvik almamak için bir engel olmadığının altını çizdi
Özlem Ermiş Beyhan/Dünya
Şirket Ortağım/Melek Yatırımcı Ağı Melek Yatırımcı-Girişimci Toplantısı'na katılan Hakan Ertürk'e teşvik konusunda pek çok soru geldi. Melek yatırımcı lisansı almak için tek koşul servet sahibi olmak değil, üst düzey yöneticiler de melek yatırımcı olabiliyor. Ancak bugünkü sistemde onlar gelir vergisi beyannamesi vermedikleri için yatırımı vergiden düşme imkanı bulamıyor. Tüm dünyada melek yatırım hızla artıyor. ABD'de 2013 yılında 300 bin melek yatırımcı 25 milyar dolar yatırım yaptı. Avrupa'da geçen yıl melekler tarafından yapılan yatırımın tutarı 5.5 milyar euro. Bu, bir önceki yıla göre yüzde 8'lik bir artışa karşılık geliyor. Avrupa'da halen 71 bin melek yatırımcı bulunuyor. Eski kıtada en çok melek yatırımcı ise İngiltere'de. Bu nedenle İngiltere'nin modelinin örnek alındığını anlatan Ertürk, Türkiye'de bugün 450 melek yatırımcı olduğunu, bunların 258'inin ise lisanslı olduğunu söyledi. Ertürk Türkiye'de meleklerin ortalama yatırım tutarının işlem başına 285 bin TL olduğunu kaydetti. Bu tutarın dünya ortalamasının üzerinde olduğunu ifade eden Ertürk, neden olarak da Türkiye'deki melek yatırımcıların henüz işin çok başındaki girişimlerden ziyade daha büyük şirketlere ilgi duymasını gösterdi.
Eğer teşvik alamadıysa ya korkudan ya da bilmemekten
Bugüne kadar Türkiye'de meleklerin toplam yatırım tutarının 40 milyon TL seviyesinde olduğu hesaplanıyor. Şubat 2013'te yasası çıkan Hazine teşviğine giren yatırım miktarı ise 3 milyon TL. Hazine Müsteşarlığı Daire Başkanı Ertürk, tutarın bu kadar sınırlı kalmasının en önemli nedeninin 'korku' olduğunu söyledi. Ertürk süreci şöyle anlattı: "Lisans alan melek yatırımcı, ağlar üzerinden girişimci arıyor. Anlaştığında Hazine devreye giriyor. Ancak burada çok sık yapılan bir hata var. O da yatırım yapılmadan önce bize gelinmesi gerektiğinin bilinmemesi. Biz bakıyoruz; yatırım mevzuata uygun mu? Yani sektörü teşvik kapsamında mı? Ortak olunan hisse yüzde 50'den düşük mü gibi... Yoksa yatırımın verimli ya da iyi bir yatırım olup olmadığına bakmıyoruz. Bize başvurulmamasının bir nedeni de korku. Bizim mevzuata uyup da reddettiğimiz bir başvuru yok, online başvuru yapılabiliyor ama yine de melekler süreci uzatır mı korkusu yaşıyor."
Yatırım süreci yaklaşık 14 haftada noktalanıyor
Melek yatırımcılık Türkiye'de yeni yeni tanınıyor. Hazine teşvikinden yararlanabilmek için gerekli bilgilerin yaygınlaştırılmasında melek yatırım ağlarının önemli etkisi olacak. Ertürk de bu görüşü savunarak, "Bazı melek yatırımcılar lisansı çerçeveletip duvarına asıyor, kullanmıyor ama ağa giren melekler yatırıma yönleniyor" dedi.
Türkiye'de bugün 10 melek yatırımcı ağı bulunuyor. Bunların 6'sı akredite durumda, 2'si ise sürecin tamamlanmasını bekliyor. Şirket Ortağım, Türkiye'deki en büyük melek yatırımcı ağlarından biri. Şirket Ortağım Melek Yatırımcı Ağı Başkanı Mehmet Buldurgan, 2014 içinde 4 şirkete yatırımı tamamladıklarını söyledi.
Buldurgan'ın verdiği bilgilere göre bu yıl Şirket Ortağım, toplam 1.3 milyon TL yatırıma aracılık etti. 2013'te kurduğu şirkete, iş dünyasının tanınmış isimlerini ortak yaptığını aktaran Buldurgan, "Herkese verdiğim, 'küçük olsun benim olsun deme' tavsiyesini kendim de uyguladım" sözleriyle anlattı bu süreci. Şirket Ortağım'ın Yönetim Kurulu Başkanlığı'nı Akın Kozanoğlu üstlenirken Ali Pandır, Sedef Korkmaz, Hasan Pehlivan, Dursun Akbulut ve Tunç Noyan da diğer hissedarlardan.
Akın Kozanoğlu, yatırım için kendilerine başvuran girişimcilerin en çok internet sitesini kullandığını söyledi. Girişimcilerin melek yatırım ağına ulaşma yolları daha sonra girişimcilik etkinliklerinde tanışma ve tanıdıklar yoluyla iletişim kurma şeklinde sıralanıyor. Şirket Ortağım'a ayda 30 ila 40 girişimci, 'yatırım' talebiyle başvuruyor. Başvuru sonucu yatırım kararı alınırsa, süreç toplantılar, analizler, fon toplama dahil yaklaşık 14 haftada noktalanıyor.
Yatırımı yaptık, peki nasıl çıkacağız?
Türkiye, melek yatırım teşviinin ardından yatırımlarda Avrupa'da 8'inci sıraya yükseldi. Ancak, gidilecek daha çok yol var. En önemli engellerden biri ise yatırımlardan çıkış stratejisinin kurgulanamaması. İşte melek yatırımcı ağlarının önemli bir işlevi de burada. Hazine Müsteşarlığı Daire Başkanı Ertürk, yatırım yapılırken çıkışın nasıl olacağının belirlenmesinin yatırım miktarlarının hızla artmasını beraberinde getireceğini söyledi. Akın Kozanoğlu, Şirket Ortağım olarak çıkış stratejisine büyük önem verdiklerini anlatırken, Türkiye Melek Yatırımcılar Derneği Başkanı Baybars Altuntaş da "Bir şirkete yatırım yapıldıktan sonra en az 3 yıl kalınması gerekiyor. 3 ile 7 yıl arasında şirketten çıkmanın fizibıl olduğu hesaplanmış. Türkiye'de henüz bir 'çıkış hikayesi' yok" dedi. Avrupa'daki melek yatırıcıları bir araya getiren EBAN'ın da Başkan Yardımcısı olan Altuntaş, "Melek yatırımcıların global melek yatırımcılarla yakın ilişkide olması önemli. Melek ağlarının asıl fonksiyonu çıkışta olacak. Şu anda çıkış stratejileri pek konuşulmuyor ama çok önemli" diye konuştu. AB'de melek yatırımcılık konusunda kurulan özel komisyonda yer aldığını bilgisini paylaşan Altuntaş, Portekiz örneğini anlattı: "Portekiz'de sistem tıkandı, baktılar yatırım yapan yok, akredite melek yatırım kadar otomatik fonlama getirdiler. Yani 50 bin dolar ben yatırıyorsam anında kamu idaresi de 50 bin dolar yatırım yaptı o girişime. Bu, yabancı melek yatırımcıları da cezbeden bir teşvik oldu." Bu noktada söze giren Hazine Müsteşarlığı Daire Başkanı Ertürk de Türkiye'deki sistemde de yabancı melek yatırımcı akredite olursa önünde teşvik almamak için bir engel olmadığının altını çizdi
Özlem Ermiş Beyhan/Dünya
