31 Milyar Doları geçti: Yatırımcı dışarıya kaçıyor

İş arayanlar için kötü haber. Türkiye’de yatırımcıların dışarıya kaçtıkları belirlendi. Makina Mühendisleri Odası, sanayinin sorunları bülteninin 36’ncısını “Türkiye’nin Dış Yatırımları” konusuna ayırdı.

Ekonomi Bakanlığı, Merkez Bankası, IMF, Hazine ve çeşitli bakanlık verileri kullanılarak yapılan analizde, Türkiye’nin dışarıya yaptığı doğrudan yatırımlar analiz edildi. Yapılan araştırmada, özellikle son dönemlerde dışarıya kaçma eğilimi ağır basan yatırımlara dikkat çekildi. Araştırmada elde edilen sonuçlar özetle şöyle:  Türkiye'den kaçan zenginlerin yeni adresi: Lizbon 

31 MİLYAR DOLARA ULAŞTI

“Doğrudan yatırım biçimindeki sermaye ihracı, küresel kapitalizmin bir gerçeği olarak tüm dünyada artmaktadır. Türkiye, doğrudan yabancı yatırım çekmeye çalışırken farklı saiklerle dışarıya yatırım da yapmaktadır. Türkiye’nin dışa yatırım stokunun 2008 sonrası hızlandığı, dış yatırımların düzenli artışlarla 2016’da 31 milyar doları bulduğu görülmüştür. Türkiye’nin dışa yatırımlarının dörtte üçünden fazlası Avrupa’da yer almaktadır. Dışa yapılan yatırımların yüzde 68’i finansla ilgilidir.

Sanayinin payı, dış yatırım toplamında yüzde 15’te kalmaktadır. Bunlar arasında Arçelik, Şişecam, Anadolu Efes, Ülker, TPAO, Tosyalı Demir Çelik yatırımları ve bazı giyim firması yatırımları öne çıkmaktadır.  Son 2 yılda 12 bin Türk milyoner ülkeyi terk etti

FİNANS SEKTÖRÜ ÖN SIRADA

Türkiye’nin dış yatırımlarında finans sektörü üçte ikinin üstünde bir payla ön sıralardadır. Bankalar, çoğunlukla Avrupa’da şube açarak kredi bulma, dış ticaret işlemlerine aracılık etmek için dış yatırımlarda öncü olmuşlardır. İmalat sanayisi dahil olmak üzere sanayinin toplam dış yatırımlarda payı yüzde 15’te kalmaktadır. Dışa yatırım yapan sanayi firmalarının, sektörlerinde öne çıkan ve iç pazarı artık yeterli görmeyen firmalar olması dikkat çekicidir. Ayrıca yatırım yapılan ülkelerin bakir pazarları, ucuz işgücü, ucuz hammadde, ucuz enerji fiyatlarının da yatırımları cezbettiği söylenmelidir. Sanayi dışında başta dış taahhüt, havaalanı işletmeciliği (TAV) ve iletişim (Turkcell) alanlarında da Türkiye kökenli firmaların dış yatırımları kendilerinden söz ettirmektedir.

YATIRIMLARIN KAÇIŞ NEDENİ

Dışa yatırım, küresel kapitalizmin bir gerçeği olmakla birlikte, Türkiye’deki realite cılız, sistemsiz ve çok farklı saiklerle yapılmaktadır. Son yıllarda dışa yatırım kararlarında, ülkedeki kayırmacı, hukuksuz rejim icraatları da etkili olmaya başlamıştır. AKP rejiminin toplumu kutuplaştırıcı icraatı firmalar dünyasına da yansımış, kamu ihalelerinde korunan, kayırılan kesimlerle iktidarın ilişkileri netleştikçe birçok firma rejim tarafından biata zorlandıkça, firmalar için yatırım yeri seçmede muhtelif coğrafyalar da alternatifler arasına girmiştir.

İŞSİZLER İÇİN KÖTÜ

Yoğun işsizlik yaşayan Türkiye’nin yatırıma ihtiyacı varken firmaların yatırım yeri olarak yurtdışını seçmeleri, firmalar açısından anlaşılır bulunsa da, ülkedeki iş bekleyen kitleler açısından olumsuzdur. Ayrıca, yatırımlardan yararlanan yan sanayiden ileri-geri bağlantılı alt sektörlere, tedarikçilere kadar bir dizi kesim açısından da yatırımların dışa akmasının negatif etkileri hatırlanmalıdır.” (Aydınlık)